نحوه نصب عایق الاستومری
عایق الاستومری یکی از انواع عایق‌های حرارتی، برودتی و صوتی محسوب می‌شود که دارای ساختار سلول بسته است. بهره‌مندی از چنین ساختاری، عایق‌های الاستومری را به گزینه‌ای بسیار مناسب برای عایق کاریِ لوله‌های سرد و گرم، کانال‌ها، تاسیسات تهویه مطبوع، مخازن و… تبدیل کرده است. استفاده از عایق‌های الاستومری مزایای متعددی دارد که از جمله می‌توان به: بهینه‌سازی مصرف انرژی، ضد زنگ و خوردگی لوله‌ها، انعطاف بالا، رنگ پذیری مناسب و نصب آسان اشاره نمود.
عایق‌های الاستومری در دو شکل رولی و لوله‌ای تولید می‌شوند که هر کدام موارد استفاده‌ی خاص خود را دارند. همچنین برخی از عایق‌های الاستومری با ورق آلومنیومی پوشیده می‌شوند تا استحکام و طول عمر بیشتری یابند. همانطور که گفته شد نصب عایق‌های الاستومری کار چندان سختی نیست و شخصاً توسط خریداران قابل انجام است. در این مطلب قصد داریم به بررسی نکات مهم، وسایل مورد نیاز و آموزش نصب عایق الاستومری بر روی لوله‌ها، مخازن و… بپردازیم.
لوازم مورد نیاز برای نصب عایق الاستومری
به منظور نصب عایق‌های الاستومری معمولاً به مواردی از جمله چسب مخصوص عایق نیاز است. ترکیبات این چسب به گونه‌ای است که مقاومت بسیار بالایی در برابر سرما و گرما از خود نشان می‌دهند و به طور معمول در قوطی‌های 1 و 2.7 کیلوگرمی تولید و عرضه می‌شوند.
مورد دیگر نوار درزگیر است؛ این نوارها معمولاً دارای چسب هستند و در 4 مدل زیر است:
استفاده از نوار درزگیر الاستومری هنگام نصب ضروری است؛ چرا که موجب جلوگیری از نفوذ گرد و غبار و بخار آب به منافذ عایق خواهد شد و اتلاف انرژی از طریق درزهای عایق را به حداقل می‌رساند.
نکات کلیدی در نصب عایق الاستومری روی انواع لوله
دقت داشته باشید که پس از نصب عایق الاستومری، تمامی درزها و لبه‌ها باید بوسیله‌ی چسب‌های مخصوص کار با عایق الاستومری به خوبی پوشانده و آب بندی شوند.
همانطور که اشاره شد، اندازه‌گیری ابعاد شی، در نصب عایق الاستومری بسیار مهم است؛ پس حتماً دقت داشته باشید که عایق بطور کامل به دور لوله و اتصالات نصب شود و حتی یک سانتی‌متر از لوله یا مخزن بدون عایق باقی نماند؛ چرا که راهی برای نفوذ هوای محیط به تاسیسات خواهد بود.
در نصب عایق الاستومری سعی کنید لایه‌ای نازک از چسب روی لوله‌ها و قطر داخلی عایق را بپوشاند. چنانچه تاسیسات شما به صورت اصولی آب بندی نشود، موجب تراکم هوا بین لوله و عایق خواهد شد. فشار هوای متراکم باعث می‌شود سیال داخل لوله در پایین‌ترین قسمت لوله جمع شود و حرکت کند که می‌تواند موجب شکل‌گیری میعان و اختلال در عملکرد تاسیسات شما بشود.
توصیه می‌شود برای نصب عایق الاستومری روی لوله‌های با سایز ¾ و دارای خم 90 درجه، خصوصاً در عایق بندی تاسیسات تبریدی، از برش عایق خودداری کنید و آن را به صورت یک تکه روی لوله نصب کنید.
نکات مهم در نصب عایق الاستومری روی تاسیسات حرارتی-برودتی
دقت داشته باشید که اندازه‌گیری دقیق در نصب بسیار اهمیت دارد؛ بخصوص در عایق کاری سیستم‌های تهویه مطبوع و کانال‌های داخلی که باید حتماً در برابر هوای محیط، ایزوله شوند.
در هنگام نصب عایق‌های الاستومری، هرگز از چسب‌های نواری یا چسب برق استفاده نکنید. عایق کاری باید تنها بوسیله‌ی چسب‌های مایع و مخصوص صورت گیرد. پس از آب بندی، دقت داشته باشید که لبه‌ها کاملاً به یکدیگر متصل شوند و چسب بخوبی خشک شود.
چنانچه تراکم هوا در قسمت‌های بیرونی عایق مشهود بود، می‌بایست از یک لایه‌ی نازک از عایق الاستومری برای پوشش آن ناحیه استفاده کنید.
هیچگاه عایق را روی زاویه‌های تیز سطوح حرکت ندهید و نکشید؛ چرا که احتمال فرسایش دیواره‌ی عایق وجود دارد و می‌تواند تا چهل درصد از کارایی آن را در نواحی فرسوده شده کاهش دهد.
برای نصب عایق الاستومری تاسیسات شما باید در دمای معمولی (دمای اتاق) قرار داشته باشند. عایق بندی در صورت گرم یا سرد بودن تاسیسات، به درستی صورت نمی‌گیرد.
در صورت نصب عایق الاستومری بر روی مجاری و کانال‌ها، توجه داشته باشید که تمامی سطح بیرونی کانال باید توسط عایق پوشیده شود. برای این منظور معمولاً از عایق‌های الاستومری رولی یا ورقه‌ای استفاده می‌شود که باید بطور دقیق اندازه‌گیری و برش داده شوند. یکی از بهترین نقاط برای نفوذ تدریجی آب بین عایق و سطح خارجی کانال، لبههای کانال هستند؛ بنابراین سعی کنید لبههای بالایی، پایینی و کناری را به دقت عایق بندی و درزگیری کنید.
نحوه نصب عایق الاستومری بر روی انواع لوله
همانطور که اشاره شد، برای عایق کاریِ لوله‌ها باید از عایق الاستومری لوله‌ای استفاده نمایید. پیش از شروع کار، از خشک و تمیز بودن لوله‌ها اطمینان حاصل کنید. عایق‌های الاستومری از جنس فوم نرم و انعطاف پذیر هستند؛ بنابراین به راحتی در هنگام نصب، روی لوله‌ها حرکت می‌کنند. سعی کنید عایق را بطور یکنواخت و دورانی روی لوله حرکت دهید و از کشیدن آن پرهیز کنید؛ چرا که امکان پارگی و آسیب دیدگی عایق وجود دارد.
روش دیگر در عایق کاریِ لوله‌ها با استفاده از عایق الاستومری، ایجاد برش طولی در عایق الاستومری لوله‌ای است. سراسر عایق را به صورت طولی برش دهید و آن را به دور لوله‌ی مورد نظر محکم کنید. پس از آن، یکی از لبههای برش خورده را به دقت با چسب مخصوص عایق، چسب کاری کنید (نهایت دقت را داشته باشید که چسب به لوله برخورد نکند چرا که ممکن است پس از نصب به عایق الاستومری آسیب برساند). اجازه دهید چسب کمی خشک شود و سپس دو لبه‌ی عایق را محکم به یکدیگر بچسبانید و فشار دهید تا عایق به دور لوله محکم شود.
آموزش نصب عایق الاستومری بر روی مخازن و کانال‌ها
به منظور نصب عایق الاستومری روی مخازن، ابتدا لازم است تا سطح مخزن را با مواد شستشو دهنده‌ی مناسب بخوبی تمیز کنید. سپس ابعاد مخزن خود را اندازه بگیرید. می‌بایست طول، ارتفاع و محیط مخزن محاسبه شود.
در مرحله‌ی بعد عایق الاستومری رولی را به اندازه‌ی ابعاد مخزن ببرید و با چسب مخصوص روی مخزن بچسبانید. پس از اتمام کار و چسباندن تمامی قطعات عایق، لبههای عایق‌ها را نیز با چسب بهم بچسبانید؛ این کار به درزگیری و آب بندی مخزن کمک می‌کند. مرحله‌ی آخر عایق کاری درِ مخزن است. عایق رولی را بصورت دایره‌ای به اندازه‌ی درِ مخزن برش دهید و به دقت روی آن بچسبانید. پس از خشک شدن چسب، دور لبههای عایق را نیز چسب کاری نمایید.
همچنین برای عایق کاری کانال‌ها و مجاری تهویه مطبوع باید ابعاد کانال را به دقت اندازه بگیرید. دیواره‌ها و سطوحی را که می‌خواهید عایق کاری کنید، بخوبی با مواد شستشو دهنده تمیز نمایید. عایق الاستومری رولی یا ورقه‌ای را به اندازه‌ی متناسب با ابعاد کانال برش دهید.
ابتدا سطح مخزن را چسب کاری کنید و سپس عایق الاستومری را روی آن بچسبانید. توصیه می‌شود به منظور به حداقل رساندن نفوذ رطوبت، عایق کاری را از سطوح زیرینِ مخزن شروع کنید و به تدریج دیواره‌ها و سطح بالایی مخزن را عایق کاری نمایید.
نحوه نصب عایق الاستومری چسب دار
همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم، عایق‌های الاستومری رولی و لوله‌ای در انواع چسب دار نیز تهیه و تولید می‌شوند. در صورت استفاده از عایق‌های الاستومری چسب دار، دیگر نیازی به استفاده از چسب‌های مخصوص مانند K-FLEX نخواهید داشت. کافی است تا برچسب محافظ پشت عایق را جدا کنید و آن را روی سطح مورد نظر بچسبانید. توجه داشته باشید که می‌بایست عایق‌های الاستومری چسب دار را به تدریج و با فشار مناسب بچسبانید تا هوا و گرد و غبار به زیر آن نفوذ نکند.
از عایق الاستومری با چه ضخامتی استفاده کنیم؟
همانطور که احتمالاً می‌دانید، عایق‌های الاستومری رولی و لوله‌ای با ضخامت‌های مختلفی (از سه تا پنجاه میلی‌متر) تولید می‌شوند. برای انتخاب ضخامت مناسب، باید به عواملی مانند اندازه‌ی لوله، حرارتی که به سطح اعمال خواهد شد، دما و همچنین رطوبت محیط توجه کنید. علاوه بر آن ضخامت و جنس پوشش عایق‌های الاستومریِ پوشش دار در تعیین ضخامت عایق اثرگذارند.
سخن آخر
در این مطلب به بررسی نکات مهم و آموزش نصب عایق الاستومری لوله، مخزن، کانال و… پرداختیم. عایق‌های الاستومری از نوع عایق‌های حرارتی-برودتی هستند و در دو شکل رولی و لوله‌ای تولید می‌شوند.
به منظور نصب عایق الاستومری باید از چسب‌های مخصوص استفاده کنید (در صورتی که عایق چسب دار نباشد). همیشه پیش از شروع کار سطح مورد نظر را بخوبی تمیز نمایید. پس از آن می‌بایست ابعاد شی مورد نظر را به دقت اندازه بگیرید. اگر از عایق الاستومری لوله‌ای استفاده می‌کنید، آن را به دور لوله بصورت دورانی حرکت دهید تا تمام لوله را پوشش دهد و سپس لبههای آن را با چسب بهم بچسبانید. همچنین می‌توانید عایق لوله‌ای را به طور طولی برش داده و دور لوله قرار دهید و سپس دو لبه‌ی آن را بهم بچسبانید.
برای نصب عایق روی مخازن و کانال‌ها نیز، می‌بایست از عایق الاستومری رولی یا ورقه‌ای استفاده کنید. عایق را به اندازه‌ی ابعاد شی مورد نظر برش دهید و روی سطوح آن بچسبانید. توجه داشته باشید درزگیری و آب بندی تمامی لبه‌ها با استفاده از چسب یا نوار درزگیری ضرورتی است؛ چرا که اتلاف انرژی را به حداقل مقدار ممکن کاهش می‌دهد.