عایق ساختمانی بخش مهمی از ساخت یک بناست که در کاهش و هدر رفت انرژی، بسیار مهم است. عایقها انواع مختلفی دارند که عبارتند از عایق حرارتی، صوتی، رطوبتی و عایق آتش. برای ارتقاء کیفیت و امنیت ساختمان هر یک از این عایقها نقش بسیار موثری دارند. در هنگام استفاده از عایقهای ساختمانی باید به یاد داشته باشید که اثربخشی عایق بستگی به نحوۀ نصب آن و مناسب بودن آن از نظر مکانی و اقلیمی دارد. در ادامه با انواع عایقها و مزایا و معایبشان و نکاتی که در هنگام خرید و نصب این عایقهای باید در نظر داشت، آشنا میشویم.
انواع عایق ساختمانی
به طور کلی عایقهای ساختمانی چهار نوع هستند که عبارتند از:
- عایق حرارتی
- عایق رطوبتی
- عایق صوتی
- عایق آتش
عایق حرارتی
عایقهای حرارتی عایقهایی هستند که برای ممانعت و یا کاهش ورود سرما و متعادل نگاه داشتن هوای داخل ساختمان نصب میشوند. این عایقها انواع مختلفی دارند که بر اساس مادۀ سازندهشان متفاوت هستند:
عایق پشم سنگ
این نوع عایق از الیاف بازالت ساخته میشود و جزء کاربردی ترین عایقهای حرارتی محسوب میشود که علاوه بر حرارت عایق صوت نیز میباشد.
- مزایا: سازگار با محیط زیست، مدیریت مصرف انرژی، غرقابل اشتعال بودن، مقاوم در برابر رطوبت
- معایب: عمر نه چندان طولانی و کاهش کارایی با گذشت زمان، آسیب زا بودن برای بدن انسان
عایق پشم شیشه یا فایبرگلاس
این نوع عایق از ترکیب الیاف شیشه و مواد پلیمر ساخته میشود و از جمله رایج ترین انواع عایق محسوب میشود.
- مزایا: خاصیت آکوستیک، سبک و به صرفه بودن، نصب آسان
- معایب: آسیب پذیر بودن در برابر رطوبت، مضر بودن در هنگام نصب
عایق سلولزی
این نوع عایق از سلولز فشرده ساخته میشود.
- مزایا: خاصیت آکوستیک، مقاوم در برابر آتش، سازگای با محیط زیست، مقاوم در برابر رشد قارچها و نفوذ حشرات، کنترل رطوبت
- معایب: نیاز به نیروی متخصص برای نصب، زمان طولانی برای خشک شدن
عایق پلی استایرن یا یونولیت
این نوع عایق در دو نوع منبسط و اکسترود عرضه میشود و از جمله عایقهای پرکاربرد برای دیواره و کف محسوب میشود.
- مزایا: حمل و نصب آسان، آسیب زا نبودن برای پوست. برش آسان، کم هزینه بودن، سازگار با محیط زیست
- معایب: عدم مقاومت در برابر رطوبت
عایق فوم پلی یورتان
این عایق که اخیرا کاربرد وسیعی در ساختمان سازی داشته است، عایقی مقاوم است که از ترکیب دو مایع ساخته میشود که بعد از سرد شدن به حالت جامد تبدیل میشود.
- مزایا: مقاومت بالا در مقابل خوردگی، مقاوم در برابر رطوبت، سبک، با پوشش دهی بالا، خاصیت آکوستیک
- معایب: عدم سازگاری با محیط زیست، چسبندگی بسیار بالا و عدم امکان جداسازی عایق در صورت بازسازی بنا
عایق الاستومری
این نوع عایق از جمله عایقهای پرکابرد است که به صورت رولی و یا لوله ای عرضه میشود. برای نصب این عایق نیاز به چسب مخصوص است که البته نوع پشت چسبدار این عایقها نیز موجود است که نصب آن ساده تر است.
- مزایا: مقاومت بالا، سبک بودن، نصب آسان، مقاوم در برابر آتش، مقاوم در برابر رشد قارچ و باکتری ، مقاومت در برابر خوردگی، انعطاف پذیر بودن
- معایب: آکوستیک نبودن و انتقال صوت، گران تر بودن در مقابل پشم شیشه و سنگ، ترد شدن در دمای بسیار بالا.
نکات مهم در هنگام خرید و نصب عایق حرارتی
در هنگام خرید و نصب عایق حرارتی باید نکاتی را مد نظر داشت با بتوان بهترین انتخاب را کرد. این موارد به قرار زیر هستند:
- چگالی: در هنگام خرید عایق حرارتی باید به چگالی آن توجه داشت چرا که کارایی عایق حراراتی را افزایش میدهد.
- مقاومت در برابر رشد قارچ و باکتری: عایقهای حراراتی با کیفیت در مقابل رطوبت نیز مقاوم هستند و به همین دلیل امکان رشد و نمو قارچ و باکتری در آنها و در نتیجه پوسیدگیشان کاهش مییابد.
- آکوستیک بودن: عایقهای حراراتی در صورت داشتن خاصیت آکوستیک به طور همزمان از ورود و خروج صوت نیز جلوگیری کرده و در واقع به طور همزمان کارکرد دو عایق را برای ساختمان به همراه خواهد داشت.
- چین خوردگی: در صورت داشتن کیفیت نامطوب، عایق حرارتی به مرور زمان دچار چین خوردگی خواهد شد که در نتیجه کارایی عایق را کاهش خواهد داد. بنابراین در هنگام خرید عایق حراراتی باید از این مسئله اطمینان حاصل کرد.
عایقهای رطوبتی
عایقهای رطوبتی عایقهایی هستند که برای ممانعت از نفوذ رطوبت به ساختمان نصب میشود و بسته به مادۀ سازندهشان انواع مختلفی دارند:
شناخته شدن ترین نوع عایق رطوبتی قیرگونی و ایزوگام است اما به مروز زمان انواع دیگری از این نوع عایق نیز عرضه شدند. به طور کلی عایق رطوبتی به دو دسته تقسیم میشود که عبارتند از: عایقهای رطوبتی پلیمری و عایقهای رطوبتی اکسیده.
عایق رطوبتی اکسیده
این نوع عایق رطوبتی روش سنتی عایق کاری است و از قیر به عنوان مادۀ اصلی ساخته میشود. این نوع عایق در دو نوع دو لایۀ ساده و دو لایه با روکش فویل آلومینیوم عرضه میشود.
- مزایا: کم هزینه بودن
- معایب: جذب گرما، مقاومت نه چندان زیاد در برابر سرما، عدم مقاومت در برابر رشد قارچ و باکتری
عایق رطوبتی پلیمری
این نوع عایق از جمله عایقهای پر کابرد برای ممانعت از نفوذ رطوبت است که انواع مختلفی دارد. به عنوان مثال عایق پایه سیمانی، عایق رطوبتی نانو، عایق رطوبتی سفید
- مزایا: نفوذناپذیر بودن، سازگار با محیط زیست، مقاوم و بادوام، انعطاف پذیری
- معایب: هزینۀ بالا
نکات مهم در هنگام خرید و نصب عایق رطوبتی
برای خرید عایقهای رطوبتی که کارکرد اصلیشان ممانعت از نفوذ رطوبت است، علاوه بر نکان کلی، باید نکات مختص این عایقها را نیز در هنگام خرید مورد توجه قرار داد. برخی از این موارد عبارتند از:
- مقاومت بالا: عایقهای رطوبتی با کیفیت مقاومت بالایی در برابر رطوبت دارند. مقاومت این نوع عایق در مقابل باران و برف و به طور کلی رطوبت مهمترین ویژگی عایق رطوبتی مناسب است
- طول عمر: عایق رطوبتی با کیفیت و کارا با دوام است و حداقل ده الی پانزده سال کارایی خواهد داشت.
- انعطاف پذیری: انعطاف پذیری از موارد مهم در انتخاب عایق رطوبتی است که نصب آن را نیز سادهتر خواهد کرد.
عایقهای صوتی
عایقهای صوتی با هدف ممانعت از ورود و خروج صدا در ساختمان نصب میشوند. این نوع عایقها با مواد و فرمهای مختلفی ساخته میشود. این نوع عایقها از مواد مختلفی نظیر پانل گچی، ویسکوالاستیک، پانل آکوستیک، ترکیب فایبرگلاس و مواد معدنی، صفحات فلزی سوراخ دار و غیره ساخته میشوند.
عایق شانه تخم مرغی
این نوع فوم با نام دیگر هرمی، از هرمهایی تشکیل شده که در جذب صدا بسیار موثر هستند. این نوع فوم به دلیل کارایی بسیار بالا در ممانعت از ورود و خروج صوت از جمله پرکاربردترین عایقهای صوتی محسوب میشوند
- مزایا: مقاوم در برابر آتش و رطوبت، مجهز به چسب برای سهولت نصب، کارایی بسیار بالا
عایق فوم صاف
این نوع عایق صدا به واسطۀ داشتن سطح صاف کارایی کمتری نسبت به عایق هرمی دارند اما به عنوان سطح پایه برای نصب عایق هرمی به کار میروند.
- مزایا: نصب آسان، امکان جداسازی
- معایب: عدم کارایی بالا در ممانعت از ورود و خروج صدا
عایق ایزوهم
این نوع عایقها از انواع نسبتا نوین عایقهای صوتی هستند که در برابر حرارت نیز مقاوم هستند و به عنوان عایق حرارتی نیز کاربرد دارند و از الیاف پلی استر تولید میشوند.
- مزایا: کارایی بالا در جذب صدا، مقاومت در برابر نور، مقاومت در برابر خوردگی و سایش، سبک بودن و نصب آسان، ضخامت کم
نکات مهم در هنگام خرید و نصب عایق صوتی
علاوه بر نکات کلی که در مورد خرید انواع عایقها باید در نظر داشت، در مورد عایقهای مختلف نیز نکات ویژههای وجود دارند که در هنگام خرید باید مورد توجه قرار گیرند. برای خرید عایق صوتی مناسب علاوه بر نکات کلی، باید به موارد دیگری نیز توجه داشت که عبارتند از:
- جرم و چگالی: عایقهایی صوتی با جرم و چگالی مناسب قدرت شکست صوت را دارند و در نتیجه مانع عبور صدا میشوند در خصوص چگالی باید توجه داشت که چگالی کم و زیاد هر دو میتوانند کارایی عایق صوتی را در ممانعت از عبور صدا کاهش دهند. در نتیجه در انتخاب عایق صوتی باید به دنبال جرم و چگالی مناسب بود.
بهترین نوع عایق چیست؟
از نظر فنی عایق بهترین وجود ندارد. همه اشکال مختلف دارای مزایا و معایب هستند و هر کدام برای اهداف متفاوتی مناسب هستند. تصمیم نهایی در مورد اینکه چه نوع عایقی برای یک بنا مناسب است، بستگی به منطقه، قسمت هایی از بناکه عایق کاری می شوند، بودجه و اینکه آیا بنا ساخته میشود و یا قبلا ساخته شده است، دارد.
نکات کلی در هنگام خرید و نصب عایق
در هنگام خرید و نصب عایق در ساختمان باید مواردی را در نظر داشت تا عایقکاری به بهترین شکل و با صرف هزینهای مطلوب و با کیفیت مناسب انجام شود. برخی از مواردی که در هنگام عایق کاری و انتخاب عایق مورد نظرتان باید به آنها توجه داشته باشید، از این قرار هستند:
بودجۀ مورد نیاز برای عایق کاری
هزینه یکی از مهم ترین مواردی است که در هنگام انتخاب عایق برای افراد حائز اهمیت است. میبایست با توجه به میزان بودجهای که صرف عایق خواهید کرد و کارکردی که مد نظر دارید، بهترین نوع عایق را انتخاب کنید. عایقها هزینههای مختلفی دارند که انتخاب را برای افراد ساده تر میکند.
بخش هایی که به عایق کاری نیاز دارند
پیش از اقدام به خرید عایق باید میزان عایق مورد نیاز خود را بر اساس بخشهایی که به عایق کاری نیاز دارند، تعیین نمایید. مهم ترین مسئله تصمیم گیری در مورد بخشهای مورد نظر برای عایق کاری است.
دوام و طول عمر
مسئلۀ طول عمر عایق یکی از نکات بسیار مهمی است که در هنگام خرید عایق باید به آن توجه داشت. عایقهای بادوام تر به واسطۀ داشتن طول عمر بالاتر و مقاومت بیشتر، مقرون به صرفهتر نیز خواهند بود.
نصب آسان
بعضی از عایقها نصب بسیار آسانی دارند به نحوی که نیازی به نیروی متخصص برای نصب آن وجود ندارد اما بسیاری از عایقها برای نصب دقیق و بدون ایراد، به نیروهای متخصص نیازمندند. نصب آسان پروسۀ نصب را ساده و کوتاهتر خواهد کرد. مسئلۀ مهم دیگر در این خصوص امکان جداسازی عایق است. بعضی از عایقها نه تنها نصب آسانی دارند بلکه در صورت تمایل به جداسازی، به راحتی میتوان آنها را از محل نصب، جدا نمود.
مقاومت در برابر رطوبت
یکی از نکات مهم در هنگام خرید عایق مقاومت در برابر رطوبت است. اگرچه در خصوص عایقهای رطوبتی این امر مهمترین مسئله است اما در مورد دیگر عایقها نیز میتوان این مسئله را مدنظر قرار داد. رطوبت باعث رشد باکتری و قارچ شده و در درزا مدت به عایقها آسیب میرساند و باعث پوسیدگی آنها نیز میشود. بنابراین بهتر است عایقی خریداری و نصب شود که در برابر رطوبت مقاوم باشد.
مقاومت در برابر آتش
اشتعال پذیری از نقاط ضعف یک عایق است که باید در هنگام خرید به آن توجه داشت. برخی از انواع عایقها مقاومت بالایی در برابر آتش دارند بنابراین اگر محیطی که قصد عایقکاری آن را دارید، احتمال آتش سوزی وجود دارد بهتر است از عایقهایی استفاده کنید که اشتعال پذیر نیستند و موجب گسترده شدن آتش نمیشوند.
به طور کلی موارد ذکر شده از جمله مسائل حائز اهمیت در هنگام خرید عایق هستند که توجه به آنها منجر به انتخاب مناسبترین عایق با توجه به محل مورد نظر برای عایقکاری میشود. بنابراین عایقی که بتواند با هدف شما بیشترین تطابق را داشته باشد، بهترین عایق خواهد بود.
سخن پایانی
عایقکاری از جمله اقدامات مهم در ساختمان سازی است که مزایای فراوانی برای یک ساختمان اعم از مسکونی، تجاری و صنعتی به همراه دارد. استفاده از انواع عایقهای ساختمانی باعث مدیریت در مصرف انرژی، کاهش خطرات و آسیبها، صرفه جویی در هزینههای تعمیرات ساختمان و آسایش و سهولت استفاده از مکان مورد نظر را در پی دارد. جهت دریافت مشاوره خرید بهترین عایق ساختمانی هم اکنون با کارشناسان بهین فلکس در ارتباط باشید.