انواع روش‌های عایق کاری لوله در برابر سرما و گرما

عایق کاری لوله‌ها به روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد. در بعضی از موارد تنها نیاز است از لوله‌ها در برابر سرما محافظت شود و در برخی دیگر تنها باید از میزان هدر رفت گرما جلوگیری کرد. بعضی از عایق‌ها تنها برای جلوگیری از یخ زدگی لوله‌ها استفاده می‌شوند و برخی دیگر تنها به عنوان عایق حرارتی کاربرد دارند. اما بعضی از عایق‌های لوله‌ای نیز وجود دارند که هم در برابر سرما و هم گرما می‌توانند از لوله‌ها محافظت کنند. در این مقاله به بررسی انواع روش‌های عایق کاری لوله می‌پردازیم.

مزایای عایق بندی لوله‌ها

عایق بندی لوله‌ها با توجه به نوع مصرف لوله اهمیت زیادی دارد. مثلاً در لوله‌های تاسیسات گرمایشی، عایق کاری لوله‌های تاسیسات مانع از مصرف سوخت بیشتر و هدر رفت گرما می‌شود. با عایق کاری لوله‌های تاسیسات گرمایشی، گرمای تولید شده در سیستم حرارت مرکزی ساختمان تنها صرف گرم کردن اتاق‌ها و سایر فضاهایی که نیاز به گرما دارند می‌شوند و در راه انتقال گرما، گرما از طریق لوله‌ها تلف نمی‌شود. علاوه بر این، در ساختمان‌ها نیاز است لوله‌های آب نیز به درستی عایق بندی شوند.

عایق بندی لوله آب تا حد بسیار زیادی از یخ زدگی لوله‌ها جلوگیری می کند. عایق کاری لوله‌ها فواید و مزایای دیگری نیز دارد. عایق لوله پکیج در ساختمان و یا عایق کاری انواع لوله‌های استفاده شده در صنعت، علاوه بر جلوگیری از یخ زدگی و هدر رفت گرما، از نفوذ رطوبت به لوله‌ها، خوردگی و زنگ زدگی در لوله‌های فولادی، صدا و میزان لرزش در لوله‌ها نیز جلوگیری می‌کند.

همچنین در محیط‌های صنعتی که از لوله‌ها برای انتقال گرما استفاده می‌شود، عایق بندی لوله‌های تاسیسات نقش مهمی در سلامت افرادی دارد که در ارتباط به این لوله‌ها هستند. زیرا در صورت تماس با این لوله‌ها امکان سوختگی در آنها به شدت کاهش می‌یابد. با توجه به پوشش لوله‌ها با مواد عایق، امکان آسیب پذیری از طریق ضربه مکانیکی به لوله‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند و طول عمر لوله‌ها تا حد بسیار زیادی افزایش می‌یابد.

معرفی انواع عایق‌های لوله در برابر گرما وسرما

روش‌های مختلفی برای عایق کاری لوله‌ها چه لوله‌های تاسیسات گرمایشی و چه سایر لوله‌های مورد استفاده در ساختمان‌ها و صنایع مختلف وجود دارد. برای عایق بندی لوله‌ها باید از انواع عایق‌های مخصوص برای لوله‌ها استفاده کرد. هر کدام از این عایق‌ها ویژگی‌ها و مزایا و معایب خاص خود را دارند. همچنین از لحاظ کاربرد نیز با یکدیگر تفاوت دارند.

پشم معدنی

یکی از معروف‌ترین عایق‌های لوله‌ای که برای محافظ از لوله‌ها در برابر حرارت از آن استفاده می‌شود، عایق پشم معدنی است. این عایق ماده فیبری است که از ریسیدن و یا استخراج مواد معدنی یا سنگ گداخته ساخته می‌شود. پشم معدنی مقاومت بسیار خوبی در برابر حرارت بالا دارد و در جاهایی که احتمال آتش گرفتن لوله‌ها وجود دارد، می‌توان از این عایق استفاده کرد. همچنین عایق پشم معدنی را می‌توان به عنوان عایق لوله پکیج در ساختمان و انواع لوله‌های صنعتی که در معرض دمای بسیار بالا هستند نیز به کار برد.

پشم شیشه

پشم شیشه نیز یکی از عایق‌های حرارتی است که از الیاف شیشه به دست می‌آید. پشم شیشه شباهت زیادی به پشم معدنی دارد. در این ماده عایقی رشته‌های غیر آلی شیشه با استفاده از باند به همدیگر اتصال پیدا کرده و این ماده را به وجود آورده‌اند. پشم سنگ کاربردی شبیه به پشم معدنی دارد و گزینه مناسبی برای عایق کاری لوله‌های تاسیسات در ساختمان‌ها و صنایع است. از این عایق می‌توان برای جلوگیری از یخ زدگی لوله‌ها نیز استفاده کرد.

عایق الاستومری

عایق الاستومری یکی از بهترین عایق‌ها برای عایق بندی لوله‌ها است. این عایق انعطاف پذیر بوده و یک عایق سلول بسته پلیمری است که به طور کلی در دو نوع NBR و EPDM وجود دارند. خواص عایق الاستومری لوله‌ای بسیار بی نظیر است و باعث شده به سرعت جای بسیاری از عایق‌های لوله‌ای سنتی و قدیمی‌تر نظیر پشم سنگ و یا پشم شیشه را بگیرد.

این عایق را هم می‌توان برای جلوگیری از یخ زدگی لوله‌ها در محیط بیرون استفاده کرد و هم می‌توان از آن به عنوان یک عایق حرارتی برای عایق لوله پکیج، عایق کاری لوله‌های تاسیسات ساختمانی و یا صنعتی و… استفاده کرد. این عایق سبک، نرم، انعطاف پذیر، مقاوم در برابر نفوذ رطوبت، بخار آب، صدا، آتش، مواد شیمیایی، قارچ، کپک و… بوده و نصب بسیار ساده ای دارد.

عایق الاستومری لوله‌ای در انواع زیر در بازار موجود است:

• عایق الاستومری لوله‌ای ساده
• عایق الاستومری روکش دار با روکش آلومینیومی
• عایق الاستومری لوله‌ای روکش دار با روکش پروتکت بلک و سیلور

از عایق الاستومری معمولی برای عایق کاری لوله‌ها در فضای بسته و از نوع روکش دار آن برای عایق بندی لوله‌ها در فضای باز استفاده می‌شود. جهت تهیه این محصول با بهترین قیمت میتوانید با بهین فلکس در تماس باشید.

پلی اتیلن

عایقی ساخته شده از فوم پلاستیکی انعطاف پذیر است که از آن می‌توان به عنوان یک عایق مناسب برای جلوگیری از یخ زدن لوله‌ها در سرما و کاهش میزان هدر رفت گرما و حرارت در ساختمان‌های دارای سیستم گرمایش مرکزی یا پکیج استفاده کرد. از این نوع عایق لوله‌ای به ندرت در صنعت استفاده می‌شود و بیشتر دارای مصارف مسکونی است. عایق‌های پلی اتیلن یا فوم خاکستری ارزان قیمت هستند.

شیشه ای سلولی

این عایق که از سلول‌های شیشه‌ای کاملا آب بندی شده ساخته شده، عایقی سبک، سفت و در عین حال بادوام است. به دلیل ویژگی‌های خاص، این عایق مزایای زیادی از جمله مقاومت در برابر فشار و در برابر رطوبت دارد و همچنین در برابر حرارت و گرما نیز مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد و می‌توان گفت نسوز است.

فوم سخت

نوعی خاص از عایق‌های لوله‌ای که دارای کمترین عملکرد آکوستیک است، با نام فوم سخت شناخته می‌شود. در حال حاضر استفاده از این فوم در برخی از کشورهای جهان متداول است. رسانایی حرارتی فوم سخت کم است و می‌توان با ضخامت کم این فوم، مانع هدر رفت انرژی شد. فوم سخت از فوم فنولیک، PIR یا PUR ساخته شده است.

فوم انبساطی و اکسترود شده پلی استایرن

یکی از عایق‌های سلول بسته با دوام که دارای وزن سبک، سختی مناسب، خاصیت ضد آب و دوست دار محیط زیست است، عایق لوله‌ای پلی استایرن در دو نوع منبسط شده و اکسترود شده وجود دارد. این عایق نسبت به عایق الاستومری انعطاف پذیری کمتری دارد و با توجه به ساختار آن بیشتر برای عایق کردن سردخانه‌ها، سقف‌ها، عایق بیرونی و درونی ساختمان و… استفاده می‌شود.

فایبرگلاس

فایبر گلاس از ترکیب الیاف شیشه با مواد پلیمری به دست می‌آید. در این ماده کامپوزیتی، پشم شیشه نقش تقویت کننده و مواد پلیمری نقش مواد اولیه سازنده آن را دارند. با توجه به اینکه در ساخت فایبر گلاس از پشم شیشه استفاده می‌شود، بسیاری از خواص این عایق‌های لوله‌ای به یکدیگر شباهت دارد.

مقایسه انواع روش‌های عایق کاری لوله

پشم شیشه، با وجود اینکه فواید بسیاری همچون چگالی‌های مختلف، وزن سبک، سازگار با محیط زیست، نصب آسان، شکل پذیری و انعطاف پذیری، قیمت مقرون به صرفه و… دارد، نمی‌توان از مضرات استفاده از آن چشم پوشی کرد.

استفاده از پشم شیشه یا فایبر گلاس ممکن است برای کسانی که با آنها دائما کار می‌کنند و یا سایر کسانی که با این مواد در ارتباط هستند باعث مشکلات پوستی، ریوی، کاهش دید، ایجاد خراش و… شود.

اگر کسی به طور مداوم در معرض استفاده از پشم شیشه یا فایبرگلاس قرار بگیرد، احتمال بروز سرطان ریه در او وجود دارد.

همچنین پشم شیشه و فایبر گلاس به دلیل ساختار سلولی بازی که دارند، آب و بخار آب به راحتی در آن نفوذ می‌کند. به همین دلیل نباید از این عایق‌ها بدون روکش مناسب برای محیط‌ها و لوله‌های روکار در فضای باز استفاده کرد. اگر پشم شیشه در مجاورت رطوبت قرار بگیرد و روکش نداشته باشد، احتمال رشد قارچ و کپک در لوله‌ها تا حد بسیار زیادی بالا می‌رود.

عایق الاستومری لوله‌ای که یکی از بهترین انواع عایق‌های لوله‌ای است دارای مزایای بسیاری همچون ضد آب، ضد حریق، خاصیت ارتجاعی بالا، ضد ضربه، ضد حساسیت و سمی بودن، پایداری بالا و… است. این مزایا باعث شده نسبت به عایق‌های معمول موجود در بازار گران‌تر باشند. همچنین اگر این عایق به مدت زیادی در معرض دمای بیش از اندازه قرار بگیرد، انعطاف پذیری خود را از دست داده و سلول‌ها از هم پاشیده می‌شوند.

عایق پلی اتیلن دارای نصب آسان، مقاوم در برابر رشد قارچ و کپک، مقاوم در برابر خوردگی، ضریب انتقال حرارت پایین، مقاوم در برابر فشار و ضربه و… است. این عایق‌ها نسبت به پشم شیشه گران‌تر و نسبت به عایق‌های الاستومری ارزان‌تر هستند. این عایق در برابر شوک حرارتی مقاومت چندانی ندارد و در صورتی که در مقابل شوک حرارتی قرار بگیرد، فرو می‌ریزد. همچنین چندان به عنوان عایق صوتی مناسب نیستند.

پشم معدنی یا پشم سنگ نیز مانند پشم شیشه اگر در تماس با پوست انسان قرار بگیرند، موجب حساسیت و خارش می شوند. همچنین بعد از گذشت زمان، کیفیت عایقی آنها کاهش پیدا می‌کند و خواص خود را از دست می‌دهند. اگر در مکان نادرست و تحت شرایطی قرار بگیرند که برای آن طراحی نشده‌اند، به راحتی فرو می‌ریزند.

سخن آخر

روش‌های مختلفی برای عایق کاری لوله‌های تاسیسات و عایق بندی لوله‌ها در ساختمان و صنعت وجود دارد. هر کدام از این روش‌ها معایب و مزایای خاص خود را دارند. برخی از عایق‌ها مانند پشم سنگ، پشم شیشه، فایبرگلاس و… برای عایق کاری لوله‌های تاسیسات حرارتی و یا عایق لوله پکیج مناسب‌تر و برخی دیگر برای عایق بندی لوله‌ها در برابر یخ زدگی مناسب‌ترند. انواعی از عایق‌ها مانند عایق الاستومری نیز وجود دارند که می‌توان هم به عنوان حرارتی و هم عایق سرما استفاده کرد.