با 0 تا 100 مراحل ساخت یک ساختمان آشنا شوید
ساختمان‌سازی یکی از کارهای حرفه‌ای است که فوت و فن خود را دارد. به خصوص در دورانی که ما در آن زندگی می‌کنیم، تنوع دکوراسیون و معماری‌های مدرن باعث شده است تا با روش‌های متعددی معماری و ساخت ساختمان صورت گیرد. دیدن ساختمان‌هایی که در بازه زمانی کمی ساخته می‌شوند به یک عادت برای شهرنشینان تبدیل شده است. شاید به نظر برسد این فرایند کاری راحت است و از دست هر کسی برمی‌آید؛ اما بهتر است بدانید که مهندسان، معماران، بنا و کارگران زیادی روی یک سازه کار می‌کنند تا در نهایت به یک ساختمان شیک و قابل سکونت تبدیل شود. مراحلی که برای هر سازه طی می‌شوند، در ادامه توضیح داده می‌شوند.
مرحله اول، نقشه‌برداری و برنامه ریزی برای ادامه راه
همیشه ساخت یک ساختمان از زمینی خالی شروع می‌شود. البته گاهی اوقات ساختمان‌های قدیمی نیز تخریب شده و به زمین خالی تبدیل می‌شوند تا شروع کار راحت شود. نقشه‌ای که توسط یک مهندس نقشه‌بردار و با سلیقه صاحب ملک یا پیمانکار طراحی می‌شود، اولین مرحله‌ای است که در حالت معمول انجام می‌گیرد.
البته هنگام نقشه‌برداری باید به برخی از قوانین و مقررات شهرسازی که مربوط به منطقه است نیز توجه شود. به عنوان مثال، تعداد طبقات مجاز برای ساختمان، فضای سبز و… را باید ابتدا بررسی کرد و در نهایت نقشه طراحی شود.
در این مرحله، تیم مهندسی یک برنامه برای خرید مصالح، روند ادامه کار، تیم اجرایی و… تدارک می‌بیند. همچنین مدارک و مجوزهای لازم برای ساخت و ساز پیگیری شده و دریافت می‌شود. پس از این که پروانه ساختمان را گرفتید، میتوانید کار را شروع کنید.
گودبرداری زمین
قبل از هر کار باید گودبرداری انجام گیرد. میزان گودبرداری و عمق آن بستگی به وزن نهایی ساختمان و تعداد طبقات دارد. هر گونه اشتباه در گودبرداری و محاسبات آن می‌تواند در آینده خطرات زیادی را به همراه داشته باشد. این کار در ساختمان‌های معمولی و متوسط حدود یک تا دو هفته به طول می‌انجامد.
خرید مصالح ساختمانی مورد نیاز
ممکن است در هر مرحله‌ای از ساخت و ساز، مصالح مورد نیاز در همان مرحله خریداری شود. برخی پیمانکاران، خرید مصالح را با توجه به نیاز ساختمان، در همان مرحله اول خریداری کرده و انبار می‌کنند تا بتوانند هزینه‌های ساخت و ساز را بهتر مدیریت کنند یا تخفیف‌های بیشتری روی خرید مصالح بگیرند.
استحکام ته ساختمان و بتن‌ریزی
در این مرحله پس از این که گودبرداری کامل شد، برای این که ته ساختمان استحکام کافی را داشته باشد، بسته به نوع ساختمان بین 10 تا 20 سانتی متر بتن کاری می‌شود. این بتن سبب می‌شود تا نشست در ساختمان صورت نگیرد و پی آن استحکام بالایی داشته باشد.
هنگامی که بتن‌ریزی ابتدایی انجام شد، آرماتوربندی روی پی صورت می‌گیرد و بسته به نقشه اسکلت ساختمان، میل‌گردهای مش شده روی سطح قرار می‌گیرند. نقشه اسکلت فلزی ساختمان بسیار مهم است و در استحکام نهایی آن نقش اساسی دارد.
قالب‌بندی و بتن‌ریزی یکی از مراحل ساخت ساختمان
یکی دیگر از مراحل ساختمان‌سازی که اهمیت زیادی دارد، قالب‌بندی است. در این مرحله قالب‌های چوبی اطراف میل‌گردهایی که قرار است بتون‌ریزی آن ها انجام شود، فیکس می‌شوند. این قالب‌ها به صورت چوب‌هایی هستند که با روغن‌های مخصوص چرب می‌شوند.
این کار سبب می‌شود که هنگام بتون‌ریزی، قالب به بتون نچسبد و مشکلی ایجاد نشود. بتون درون قالب‌هایی ریخته می‌شود که در اطراف میل‌گردها قرار گرفته‌اند. معمولاً بتون‌ریزی به کمک پمپ‌های مخصوص انجام می‌گیرد. این فرایند با پمپ بتن و با بتن آماده بسیار سریع‌تر از روش‌های قدیمی که تولید بتن سر ساختمان انجام می‌شد، به پایان می‌رسد.
اجرای اسکلت اصلی ساختمان
اسکلت ساختمان معمولاً فلزی است. فلز استرس‌های موجود و وارده بر ساختمان را به زمین منتقل می‌کند. با توجه به این که چند طبقه ساختمان داشته باشیم، اسکلت نیز شرایط خود را دارد. اسکلت فلزی در بتون قرار می‌گیرد تا از پوسیدگی آن جلوگیری شود.
در هر مرحله اسکلت ایجاد شده، سقف زده می‌شود و برای طبقه بعد اسکلت‌بندی ایجاد می‌گردد. برخی از ساختمان‌ها که از میله‌های آهنی بزرگ یا نبشی‌های پهن برای اسکلت‌بندی استفاده می‌کنند، اسکلت را کامل کرده و سقف می‌زنند.
زدن سقف یکی از مراحل ساختمان‌سازی
پس از اجرای اسکلت بتونی و فلزی، حال نوبت سقف زدن است. سقف نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. تمامی بار موجود در سازه‌های بالایی توسط سقف و ستون‌ها تحمل می‌شود. در حال حاضر نمونه‌هایی از سقف‌های کاذب وجود دارند که هم از نظر سبکی هم از نظر راحتی و سرعت کار، بهینه شده‌اند.
با این حال، در ساختمان‌های بزرگ و چند طبقه، بخش زیادی از سقف با میل‌گردهای تنیده شده پر می‌شود و مابین آن ها از سقف‌های سبک و آماده استفاده می‌شود. پس از این مرحله، روی سقف یک مرحله بتون‌ریزی انجام می‌شود تا استحکام لازم ایجاد شود.
دیوار چینی ساختمان با آجر یا دیوارهای پیش ساخته
پس از مرحله اسکلت‌بندی و سقف زنی، یکی از مراحل ساخت ساختمان دیوار چینی است. دیوارها معمولاً از آجرهای سبک استفاده می‌شود تا وزن کمی را روی سازه اعمال کند. البته دیوارهای پیش ساخته و دیوار کاذب نیز ممکن است در قسمت‌هایی از ساختمان مورد استفاده قرار گیرند.
دیوارچینی بر اساس نقشه ساختمان انجام می‌گیرد. این که اتاق‌ها، راهروها، سرویس‌های بهداشتی و… در کجای ساختمان قرار داشته باشند همگی با دیوارچینی انجام می‌گیرد. هر چند ممکن است در طراحی داخلی که در انتهای کار صورت می‌گیرد، بخش‌های دیگری هم اضافه شوند.
لوله‌کشی ساختمان و اجرای تأسیسات
حال که دیوار چینی ساختمان انجام گرفته است، نوبت تأسیسات است. این مرحله ممکن است زمان بیشتری نسبت به مراحل قبل ببرد. همچنین بسته به این که از چه تأسیساتی در ساختمان نیاز است، ابزار مختلفی استفاده می‌شود. هر چند برخی از تأسیسات را در مراحل بعدی و پس از اجرای دیوارپوش‌ها هم می‌توان انجام داد. این مرحله ممکن است به چند مرحله مجزا تبدیل شوند.
تأسیسات آب و فاضلاب
از تأسیسات ضروری که در هر ساختمانی باید اجرا شود، تأسیساتی است که مربوط به لوله‌کشی آب هستند. لوله‌کشی‌های مختلفی برای این منظور انجام می‌گیرند. لوله‌های آب باید با دقت بالایی انتخاب شوند. هر گونه نشتی آب به مرور زمان سبب می‌شود تا مشکلاتی مانند آب دادن دیوارها ایجاد نشود. در صورتی که نشتی آب در دیوارها وجود داشته باشد، تأسیسات دیگر را هم دستخوش تغییرات ناخوشایند و حتی خطرناک می‌کند. تأسیسات آب باید به خوبی اجرا شوند.
بهترین انتخاب برای لوله‌های آب، استفاده از لوله‌های سه لایه است که مزایای زیادی دارند. این لوله‌ها دارای مقاومت بالایی در برابر خوردگی، ضربه، فشار و هر گونه آسیب است. همچنین در اکثر آب‌های شرب که استفاده می‌کنیم، املاح معدنی زیادی وجود دارند. در این لوله‌ها حالت صیقل کامل وجود دارد و همین عامل هم سبب می‌شود تا رسوب املاح در آن ها ایجاد نشود. بدین صورت نگرانی از بابت انسداد مسیر لوله‌ها وجود ندارد.
استفاده از لوله‌های سه لایه برای آب ساختمان کاملاً مطابق با اصول مهندسی است و طول عمر این تأسیسات را بالا می‌برد. این لوله‌ها در مجاورت آب هیچ‌گونه آسیبی نمی‌بینند و به مرور زمان کیفیت خود را از دست نمی‌دهند.
لوله‌های فاضلاب نیز در این مرحله طراحی و اجرا می‌شوند. انواع مختلفی از لوله های فاضلاب در بازار موجود است. برای داشتن این سیستم به بهترین نحو می‌توان لوله پوش فیت خریداری کرد تا سیستم فاضلاب مقاومت و کیفیت بالایی داشته باشد.
برق‌کاری ساختمان یکی از مراحل ساختمان‌سازی
بسیار مهم است که برق‌کاری ساختمان به خوبی انجام گیرد. نقشه برق‌کشی برای این مرحله از قبل آماده شده است و برق‌کار بر اساس آن کار خود را انجام می‌دهد. محل و تعداد قرارگیری کلید و پریزها در این بخش مورد بررسی قرار می‌گیرند. سیم‌های برقی باید در محفظه‌ای لوله‌ای قرار گیرند تا به مرور زمان فرسوده نشده و تحت تأثیر حرارت و رطوبت در دیوارها قرار نگیرند.
برق کاری باید به گونه‌ای صورت گیرد که نیاز ساکنین در تمامی قسمت‌ها تامین شود. زیرا اگر با کمبود کلید و پریز یا برق‌رسانی در بخشی از ساختمان در آینده مواجه شوید، باید آن را به صورت روکار انجام دهید و در زیبایی ساختمان اثر منفی دارد. پس کار برق کاری را هم به افرادی بسپارید که مهارت و تجربه کافی را در این زمینه دارند.
نصب درب و پنجره‌های بیرونی یکی از مراحل ساختمان‌سازی
از دیگر مراحل ساخت ساختمان، نصب درب و پنجره‌های بیرونی است. معمولاً پس از دیوارچینی، اندازه درب‌های بیرونی و پنجره‌ها با دقت گرفته می‌شود تا برای آن ها درب و پنجره ساخته شود. پس از ساخت، آن ها را در جای خود قرار می‌دهند. جنس درب و پنجره‌ها ممکن است از آهن، آلومینیوم، upvc، چوب و… باشد. رنگ زدن درب و پنجره‌ها ممکن است قبل یا بعد از نصب صورت گیرد. گاهی اوقات هم چارچوب آن ها نصب شده و لولاها بعداً در جای خود قرار می‌گیرند.
طراحی سرمایش و گرمایش ساختمان و عایق کاری
این مرحله از مراحل ساخت ساختمان ممکن است قبل یا بعد از طراحی دیوار و سقف انجام گیرد. در این مرحله با توجه به نقشه سرمایش و گرمایش ساختمان، لوله‌کشی‌هایی از موتورخانه یا شوفاژ به داخل ساختمان انجام می‌گیرد. همچنین لوله‌کشی‌هایی برای سیستم‌های سرمایشی مانند کولر، اسپلیت و دریچه‌های احتمالی مورد نیاز در نظر گرفته می‌شود.
لوله‌هایی از جنس مس و پلیمر در سیستم گرمایش از کف آبی استفاده می‌شوند که کیفیت این سیستم را بالا می‌برند. همچنین در بخش‌هایی از مسیر که نیازی به انتقال حرارت نیست، از عایق‌های مختلف مانند عایق الاستومری استفاده می‌شود.
گاهی اوقات عایق سازی صوتی و حرارتی دیوارها هم انجام می‌گیرد تا علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف انرژی، آسایش ساکنان هم فراهم شود. استفاده از عایق صدا ساختمانی به خصوص برای ساختمان‌هایی که در محیط‌های شلوغ هستند، امری ضروری است.
تکمیل کف و کاشی‌کاری
بعد از این که سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی اجرا شدند، لوله‌های تک لایه گاز و لوله سه لایه و لوله پنج لایه برای آب و فاضلاب و سایر تأسیسات نیز لوله‌کشی شدند، نوبت به تکمیل کف ساختمان می‌رسد. اجرای کف نیز مطابق با سلیقه صاحبان ملک و پیمانکار است.
برای این منظور ابتدا مصالح ساختمانی مورد نیاز خریداری می‌شود. معمولاً از کاشی و سرامیک برای کف استفاده می‌شود. این سال‌ها مصالح دیگری مانند چوب، پی‌وی‌سی، لمینت و سایر کف‌پوش‌ها نیز برای اجرا روی کف ساختمان مورد توجه قرار گرفته‌اند. با این حال استفاده از سرامیک بیشترین طرفدار را دارد.
مراحل ساختمان‌سازی و طراحی داخلی دیوارها
بعد از این که تأسیساتی مانند آب، برق و گاز طراحی شدند، نوبت به طراحی داخلی دیوارها می‌رسد. در مراحل ساختمان‌سازی این مرحله کاملاً مطابق با سلیقه معمار یا صاحب ملک طراحی می‌شود. دیوارهای داخلی، نحوه طراحی آن ها، متریال مورد استفاده و… تنوع بسیار زیادی خواهند داشت.
معمولاً مهندسان ساختمان و صاحبان ملک بر روی نوع طراحی و عوامل مربوط به آن با هم به توافق می‌رسند. می‌توان مانند روش‌های قدیمی از گچ‌کاری، نازک‌کاری دیوار، کاغذدیواری، سنگ، کناف و… استفاده کرد. معمولاً دیوارها و سقف با همدیگر کار می‌شوند و طراحی آن‌ها در آینده هم قابل تغییر است.
در این مرحله معمولا شیشه‌های ساختمان هم در جای خود قرار می‌گیرند تا پنجره و دربها کامل شوند. بسته به نیاز ساختمان ممکن است انواع شیشه‌های رنگی، دو‌جداره، سکوریت و… استفاده شود.
طراحی داخلی و دکوراسیون
در این مرحله تقریباً ساختمان آمده است و می‌توان در آن ساکن شد. با این حال کارهای تزییناتی و حتی ضروری وجود دارند که باید در این مرحله از مراحل ساختمان‌سازی به آن پرداخت. کارهایی مانند طراحی کابینت‌ها، تعبیه کلیدها و پریزها، ساخت کمد دیواری، درب‌های داخلی، طراحی آشپزخانه، شومینه و… نیز انجام می‌گیرد.
خرید لوازمی مانند شیرآلات، کلید و پریزها، سینک، اجاق گاز روکار و… نیز انجام می‌شود تا طراحی داخلی ساختمان کامل شود. این مرحله نیز بر اساس سلیقه صاحب یا صاحبان ملک طراحی می‌شوند. گاهی اوقات برخی از این کارها به ساکنین واگذار می‌شود تا محیط داخلی را بر طبق سلیقه خود طراحی کنند.
کار ساختمان‌سازی را به چه کسی بسپاریم؟
اگر شما هم قصد دارید تا در زمینه ساختمان‌سازی فعالیت کنید یا می‌خواهید ملک خود را به دیگران بسپارید تا آن را بسازند، باید این نکته را بدانید که سپردن آن به فرد یا شرکتی معتبر بسیار مهم است. مراحل ساختمان‌سازی زمان بر است و اگر فرد نتواند مدت زمان زیادی با برنامه ریزی صحیح پیش برود، به راحتی ممکن است سرمایه‌گذاری خود و شما را با مشکل همراه سازد.
برای ساخت ساختمان بهتر است با مهندسان و معماران حرفه‌ای کار کنید. همچنین اگر کار را به پیمانکار می‌سپارید، بهترین شرکت‌های معتبر و افراد خوش سابقه را در این زمینه برای اجرای کارتان برگزینید.
نکات خرید مصالح یکی از مراحل مهم ساختمان‌سازی
یکی از بخش‌های مهمی که از نظر هزینه‌ها برایتان اهمیت بالایی دارد، خرید مصالح است. شما ممکن است چندین بار نیاز به خرید مصالح داشته باشید. پس از همان ابتدا باید مصالح باکیفیت را انتخاب کنید. در این مورد بهتر است تحقیقات خوبی داشته باشید تا کیفیت سازه‌تان به خطر نیفتد.
بخش مهم سازه، تأسیسات آن است که مستقیماً سبب تغییر کیفیت کاربری ساختمان می‌شود. لوله‌های ساختمان در بخش تأسیسات از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. بهتر است این ابزار را با حساسیت بالا انتخاب کنید. اگر این تأسیسات کیفیت بالایی نداشته باشند، به سرعت فرسوده شده و کل ساختمان را دچار مشکل می‌کنند.
مدیریت هزینه‌ها در طی ساختمان‌سازی
بالاخره در طی ساخت و ساز باید هزینه‌هایی پرداخت شود که گاهی اوقات بسیار زیاد هستند. اگر این هزینه‌ها مدیریت نشود، کار به نتیجه نمی‌رسد و ممکن است ساختمان‌سازی به انتها نرسد یا دیرتر تحویل داده شود. هر چند از نظر مالی محدودیتی نداشته باشید، باز هم برای سود بیشتر برنامه ریزی برای هزینه‌ها باید به خوبی صورت گیرد.
در بخش خرید ابزارآلات و مصالح می‌توان به مقدار زیادی هزینه‌ها را مدیریت کرد. اگر تأسیسات خود را با کیفیت بالا و قیمت مناسب خریداری کنید، نه تنها سیستم‌ها بهتر عمل می‌کنند، بلکه هزینه کمتری هم پرداخت می‌کنید. اگر از مراکز معتبر برای خرید لوله و اتصالات، سیستم‌های گرمایش از کف و سایر مصالح و ابزارآلات را خریداری کنید، قطعاً اطمینان بیشتری نسبت به قیمت‌ها و کیفیت محصولات خواهید داشت.
فروشگاه بهین فلکس جایی است که با اطمینان میتوانید انواع عایق ساختمانی، لوله های آب و فاضلاب، تجهیزات گرمایش از کف و… را تهیه کنید. جهت دریافت مشاوره رایگان میتوانید با کارشناسان ما در تماس باشید.
نتیجه و جمع‌بندی مطلب
ساختمان‌سازی کاری سخت است که باید با برنامه ریزی خوبی شروع و اجرا شود. مراحل ساختمان‌سازی ممکن است طولانی و زمان بر باشد. با این حال یک تیم حرفه‌ای و کاربلد می‌داند که چگونه کار را پیش ببرد. مراحل ساخت ساختمان به صورت خلاصه شامل موارد زیر هستند:
- گرفتن مجوزها
- نقشه‌کشی ساختمان و سازه‌ها
- گودبرداری و تخلیه زمین
- بتن‌ریزی و پایه سازه
- اسکلت‌بندی
- بتون‌ریزی پایه‌ها
- اجرای سقف
- دیوارچینی
- ساخت درب و پنجره‌ها
- اجرای تأسیسات مختلف
- طراحی داخلی سقف و دیوارها
در بین این مراحل خرید مصالح به تکرار انجام می‌گیرد. حال ممکن است با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده، در زمان‌های مختلف یا یک باره صورت گیرد.
تأسیسات ساختمان از اهمیت بالایی برخوردارند. به همین علت باید این مرحله را با دقت و حساسیت بالایی اجرا کنید. استفاده از لوله و ابزارآلات باکیفیت بسیار مهم است. اگر این کارها با هوشمندی و به خوبی انجام گیرد، عمر تأسیسات افزایش می‌یابد. بهتر است ساختمان‌سازی را به افراد ماهر و پیمانکاران خوش سابقه بسپارید تا با دقت بالایی کار را انجام دهند.